คราวนี้พาไปเที่ยว สระบุรี แบบครั้งแรกในชีวิตแบบหาข้อมูลผ่านๆ เอาที่ดังๆ เขาไปกันทำให้มาแวะที่ ถ้ำนารายณ์ (วัดเขาวง) จากที่ดูภาพใน Google Map ก็น่าจะเป็นโบราณสถานที่มีประวัติศาสตร์น่าเยี่ยมเยียนสักครั้ง ... แต่พอไปถึงจริงๆ ที่แห่งนี้เกินจากที่คาดไว้พอสมควร มีอะไรบ้างตามมาดูกัน ...

ก่อนอื่นขออิงข้อมูลสถานที่จากที่ไปหามาเพิ่มเติมตามรายละเอียดด้านล่าง

วัดเขาวง (ถ้ำนารายณ์) จังหวัดสระบุรี เป็นสำนักปฏิบัติธรรมประจำจังหวัดสระบุรี และปฏิบัติกรรมฐานตามสาย พระเดชพระคุณ พระราชพรหมยาน(หลวงพ่อฤๅษีลิงดำ) มีหลักเจริญภาวนา มหาสติปัฏฐานสูตร รับผู้เข้าพัก ปฏิบัติธรรมตลอดทั้งปี ตามระเบียบและจารีตของสำนัก

วัดเขาวง บ้านเขาวง หมู่ ๕ ตำบลเขาวง อำเภอพระพุทธบาท ห่างจากตัวอำเภอพระพุทธบาท ประมาณ ๓ กิโลเมตร ที่ปากถ้ำมีอักษรมอญโบราณ (ปัลลวะ) ซึ่งเป็นแบบอักษรของชาวอินเดียฝ่ายใต้ ปรากฎมีในภาคกลาง และภาคใต้ของประเทศไทยในสมัยก่อนสุโขทัย จนวิวัฒนาการมาเป็นอักษรขอมและ มอญโบราณ ซึ่งพ่อขุนรามคำแหงมหาราชทรง นำมาดัดแปลงประดิษฐ์เป็นต้นกำเนิดอักษรไทย จนถึงทุกวันนี้อักษรจารึกถ้ำนารายณ์ มีข้อความ ๓ บรรทัด ถูกจารึกในสมัยพุทธศตวรรษที่ ๑๒ (ยุคทวาราวดี) ในยุคนั้น ชนชาติมอญมีอำนาจรุ่งเรือง อักษรจารึก เขียนเป็นคำบอกร้อยแก้ว กรมศิลปากรแปลไว้ว่า

                                        “กัณทราชัย ผู้ตั้งแคว้นอนุราธปุระ ได้มอบให้พ่อลุงสินาธะ 

                                        เป็นตัวแทนพร้อมกับชาวเมือง (อนุราธปุระ) จัดพิธีร้องรำ 

                                            เพื่อเฉลิมฉลอง(สิ่ง)ซึ่งประดิษฐานไว้แล้วข้างในนี้”

อ้างอิงจาก 

(เทิม มีเต็ม และจำปา เยื้องเจริญ กองหอสมุดแห่งชาติ กรมศิลปากร ‘จารึกบนผนังปากถ้ำนารายณ์’ ในวารสารศิลปากร หน้า ๕๓-๕๗ ม.ป.ป.)

จารึกนี้บอกให้ทราบว่า ท้องถิ่นแถบนี้มีผู้คนอาศัยอยู่เป็นเวลานาน และอาจจะเคยเป็นเมืองที่เจริญรุ่งเรืองมาก่อน ซึ่งคำว่า ‘อนุราธปุระ’ เป็นชื่อเมืองโบราณในประเทศศรีลังกา ซึ่งเป็นเกาะทางตอนใต้ของประเทศอินเดีย และอาจจะแสดงว่าชาวลังกากับคนท้องถิ่นนี้ (มอญโบราณ) มีการติดต่อสัมพันธ์กัน จึงมีการอ้างชื่อเมือง เพื่อกำหนดให้ระลึกถึงกัน พร้อมทั้งจารึกอักษรไว้เป็นหลักฐาน ทั้งนี้เปรียบเทียบศึกษาจาก บันทึกในพงศาวดารหลายฉบับระบุว่า ในสมัยอาณาจักรสุโขทัย และกรุงศรีอยุธยา รัชสมัยของสมเด็จพระเจ้าทรงธรรม (พ.ศ.๒๑๖๓-๒๑๗๑) เคยมีปรากฏคณะสงฆ์ไทยเดินทางไปเมืองลังกาเพื่อนมัสการรอยพระพุทธบาทที่เขาสุมนกูฏ แต่พระภิกษุลังกาได้บอกว่ามีรอยพระพุทธบาท ในประเทศไทยที่เขาสุวรรณบรรพต และเกิดการค้นพบรอยพระพุทธบาทบริเวณเทือกเขานี้ในเวลาต่อมา หรืออาจจะหมายถึงการแลกเปลี่ยน วัฒนธรรมพระพุทธศาสนาลังกาวงศ์และสยามวงศ์ตามที่ปรากฏในพงศาวดารของชาติไทยเราด้วย ก็อาจจะเป็นได้

วัดเขาวง ตั้งอยู่เลขที่ ๖๒/๑ หมู่ที่ ๕ ตำบลเขาวง อำเภอพระพุทธบาท จังหวัดสระบุรี โดยได้รับอนุญาตสร้างวัดเมื่อวันที่ ๕ กรกฎาคม พ.ศ. ๒๔๖๐ และได้รับอนุญาตให้ตั้งวัดตามลำดับ จนกระทั่งได้รับพระราชทานวิสุงคามสีมาเมื่อวันที่ ๑๕ มิถุนายน พ.ศ. ๒๕๒๑ มีบริเวณกว้าง ๓๐ เมตร ยาว ๕๑ เมตร เนื้อที่ ๑,๕๐๐ ตารางเมตร ดำเนินการผูกพัทธสีมาเมื่อวันที่ ๒๐ กุมภาพันธ์ พ.ศ. ๒๕๒๖

หากสรุปแบบกระชับสุดๆ ไม่อ้างอิงข้อมูลแน่นๆ 

สถานที่แห่งนี้เป็นศาสนสถานมาเป็นเวลายาวนาน สืบความไปถึงสมัยสมเด็จพระนารายณ์มหาราช ทรงเสด็จจากวังนารายณ์เมืองละโว้(ลพบุรี) ไปว่าราชการที่กรุงศรีอยุธยา ทรงผ่านประทับแรม ณ ถ้ำนารายณ์ ... และสมเด็จพระเจ้าทรงธรรม ซึ่งทรงเสด็จมานมัสการรอยพระพุทธบาท ก็ได้เสด็จประทับพักแรมในถ้านารายณ์ ซึ่งมีอากาศเย็นสบายตลอดปี และจากจารึกอักษรผนังปากถ้ำก็ปรากฏหลักฐานว่า ถ้ำนี้ได้เคยเป็น ที่บำเพ็ญกุศลมาตั้งแต่สมัยอนุราธปุระ เมื่อกว่า ๑,๒๐๐ ปีมาแล้ว ผ่านความรุ่งเรืองและเสื่อมโทรมและฟื้นฟูขึ้นเป็นวัดตามประเพณีการปกครองแผ่นดินและ การสืบพระพุทธศาสนา

สัมผัสแรกตั้งแต่ระหว่างทางขับรถมาที่วัดเขาวง คือ ฝุ่นหินปูนเต็มไปหมด เนื่องจากรอบๆ มีการทำอุตสาหรรมหินปูนระเบิดภูเขาเพื่อผลิตนั้นเอง ... ทำให้คิดว่า สระบุรีดินแดนหมอกขาวตลอดปี

แต่พอมาถึง วัดเขาวง (ถ้ำนารายณ์) กลับมาเป็นคนละขั้วสัมผัสได้ถึงความ ร่มรื่นย์ จากต้นไม้และสวน โดยที่จอดรถค่อนข้างกว้างขวาง และต้องเดินต่อเข้าไปบริเวณวัดเท่านั้น!!!

ในระหว่างทางในการเดินเข้าภายในบริเวณวัดจะพบองค์รูปปั้น พระศรีอาริยเมตไตรบรมโพธิสัตว์  ถือเป็นรูปปั้นตัวแทนของสถานที่แห่งนี้อย่างชัดเจน บริเวณปากเข้า 

เมื่อเดินถึงทางเข้าของวัด จะพบข้อความ อุทยานปฏิบัติธรรม 

ซึ่งไปค้นข้อมูลมาเพิ่มเติม ว่าสถานที่แห่งนี้เป็นศาสนสถานมาเป็นเวลายาวนาน สืบความไปถึงสมัยสมเด็จพระนารายณ์มหาราช ทรงเสด็จจากวังนารายณ์เมืองละโว้(ลพบุรี) ไปว่าราชการที่กรุงศรีอยุธยา ทรงผ่านประทับแรม ณ ถ้ำนารายณ์ ... และสมเด็จพระเจ้าทรงธรรม ซึ่งทรงเสด็จมานมัสการรอยพระพุทธบาท ก็ได้เสด็จประทับพักแรมในถ้านารายณ์ ซึ่งมีอากาศเย็นสบายตลอดปี และจากจารึกอักษรผนังปากถ้ำก็ปรากฏหลักฐานว่า ถ้ำนี้ได้เคยเป็น ที่บำเพ็ญกุศลมาตั้งแต่สมัยอนุราธปุระ เมื่อกว่า ๑,๒๐๐ ปีมาแล้ว ผ่านความรุ่งเรืองและเสื่อมโทรมและฟื้นฟูขึ้นเป็นวัดตามประเพณีการปกครองแผ่นดินและ การสืบพระพุทธศาสนา

ว่าแล้วก็ต้องเข้าไปเลย ...

เมื่อเจอป้ายแรกทำให้ต้องตรวจสอบตัวเองก่อนเข้าไปยังสถานที่แห่งนี้ กรุณาแต่งกายสุภาพ ซึ่งหากชุดที่ใส่มาไม่พร้อมทางที่นี่มีจุดให้เปลี่ยนก่อน...

อย่างที่ย้ำเสมอว่าที่แห่งนี้เป็น เขตศาสนสถานและโบราณสถาน ... ฉนั้นการแต่งกายควรให้เกียรติสถานที่

เข้ามานิดหน่อยพบ อุโบสถ สีขาวสวยงามและรู้สึกมีเสน่ห์ และดูแปลกตาเอามากๆ แอดมินจึงเดินไปสำรวจ ซึ่งมีรายละเอียดต่างๆ ที่ไม่เหมือนสถานที่อื่นๆ เพียบ อาทิ ประตูทางเข้าเป็นรูปพระนาราย์ณทรงครุฑ, รูปปั้นพระที่มีอริยาบทแต่ต่างกันไปแต่ละส่วน, เหล็กดัดที่บริเวณหน้าต่างเป็นรูปกรงจักร ซึ่งเป็นอาวุธประจำกายของพระนาราย์ณ ฯลฯ

รวมถึงไฮไลน์ ที่เป็นรูปปั้นแบบ 3D ที่มีทำให้เวลามองภาพพระพุทธเจ้าไม่ว่ามุมไหน จะรู้สึกว่าสายตามองกลับมาตลอดเวลา ...

ต่อมาเมื่อเดินสำรวจรอบๆ จะรู้สึกถึงความร่มรื่นย์จากต้นไม้ใหญ่ และอีกจุดที่น่าสนใจ คือ ให้ต้นโพธิ์ใหญ่มีรูปปั้น สมเด็จพระพุฒาจารย์ (เกี่ยว อุปเสโณ) และดูอบอุ่นเป็นอย่างดี เหมือนได้รับความสบายใจเมื่ออยู่ใต้ร่มไม้ใหญ่

จุดไฮไลน์ ที่เป็น โบราณสถาน แห่งนี้ที่ต้องห้ามพลาด คือ ถ้ำพระนารายณ์

โบราณสถานถ้ำนารายณ์ ความสำคัญของสถานที่แห่งนี้ แสดงให้เห็นด้านวัฒนธรรมทางพระพุทธศาสนาระหว่างไทยกับลังกาในอดีต ๑,๓๐๐ กว่าปีล่วงมาแล้ว ปัจจุบันเป็นสถานที่ทำกิจวัตรประจำสำนักปฏิบัติธรรมประจำจังหวัดสระบุรี แห่งที่ ๖ เป็นที่เจริญพระกรรมฐานสายพระคุณหลวงพ่อฤาษีฯ วัดท่าซุง ต้อนรับนักปฏิบัติธรรมทุกสาย ตามระเบียบของสำนักฯ

ซึ่งศิลปะวัฒนธรรมจากงานปูนปั้นเป็นลักษณะโบราณที่แสดงเห็นชัด ...

โดยทางด้านหน้า มีพระพุทธรูปสำหรับกราบไหว้ แต่ที่แอดมินสังเกตจะพบว่า พระพุทธรูปปางมารวิชัย แต่จะมีลูกแก้วที่มือเสมอ ใครมีคำตอบแจ้งให้ทราบหน่อย?

ส่วนไฮไลท์สำคัญอีกหนึ่งสิ่งก็คือ ที่บริเวณปากถ้ำมีจารึกอักษรมอญโบราณ หรือที่รู้จักในชื่อ อักษรปัลลวะ ที่เป็นแบบอักษรของชาวอินเดียฝ่ายใต้ ปรากฏมีในภาคกลาง และภาคใต้ของไทยในสมัยก่อนสุโขทัย จนวิวัฒนาการมาเป็นอักษรขอมและมอญโบราณ ซึ่งพ่อขุนรามคำแหงมหาราชทรงนำมาดัดแปลงประดิษฐ์เป็นต้นกำเนิดอักษรไทย ที่คนไทยใช้อยู่ ณ ปัจจุบัน

ภายในของถ้ำนารายณ์

มาดูกันภายใน ซึ่งอยู่หลังของพระพุทธรูปที่เรากราบไหว้เมื่อสักครู่ จะเป็นบริเวณถ้ำโดยเป็นถ้ำจริงๆ แต่มีการปรับพื้นที่สำหรับให้พุทธศาสนิกชนเข้าไปนั่งสมาธิ (โปรดระวังเสียงดัง รบกวนผู้อื่น)

ซึ่งภายในของถ้ำแห่งนี้ เงียบสงบ และน่านั่งสมาธิเอามากๆ ขอแนะนำหากใครมาสถานที่แห่งนี้แล้วต้องสักครั้ง

ปัจจุบันนี้ โดยการนำของสมเด็จพระพุฒาจารย์ (เกี่ยว อุปเสโณ) และพระธรรมสิทธินายก (ธงชัย สุขญาโณ) แห่งวัดสระเกศ ราชวรมหาวิหาร วัดเขาวง ได้พัฒนาขึ้นมาสู่สภาพวัดพัฒนาตัวอย่างที่มีผลงานดีเด่น ได้รับการขึ้นทะเบียนเป็นโบราณสถานที่ขึ้นทะเบียนของกรมศิลปากรแล้วเมื่อวันที่ ๔ ธันวาคม ๒๕๔๕ และยังเป็นแหล่งพันธุ์ไม้และสัตว์หาดูยาก คือโมกราชินี (Wrightia SIRIKITIAE D.J. Middleton&Santisuk) จันผา, นกหัวจุก, กระรอกเผือก ฯลฯ เพื่อรักษาไว้เป็นมรดกวัฒนธรรมศาสนาของชาติไทย 

อีกหนึ่งจุดที่แนะนำ คือ การกราบไหว้ศาลพระนารายณ์

เนื่องจากในทางประวัติศาสตร์ที่นี่เคยมีการพบรูปหล่อสำริด พระนารายณ์ทรงครุฑ ศิลปะแบบเขมร ภายในถ้ำนารายณ์ และยังเคยเป็นที่ประทับแรม ของสมเด็จพระนารายณ์มหาราช เมื่อครั้งเสร็จว่าราชการในอดีตอีกด้วย จึงมีการทำศาลไว้ที่แห่งนี้

คาถาบูชาพระนารายณ์ทรงฤทธิ์

(ตั้งนะโม 3 จบ)

อุทธัง ครุโฑ  เหฎโฐ  เทโว

พุทธัง ธัมมัง สังฆัง สะระณังอิติ

คำแปล : เบื้องล่างคือครุฑ เบื้องบนคือเทวดา ดังนี้ เราจึงขอยึดพระพุทธ พระธรรม พระสงฆ์ เป็นที่พึ่ง

ภายในบริเวณวัดยังมีจุดอื่นๆ ที่สนในใจมีความร่มรื่นเป็นอย่างมาก เพราะรอบ ๆ ตัวเต็มไปด้วยต้นไม้น้อยใหญ่มากมาย อีกทั้งยังรายล้อมไปด้วยเทือกเขาหินปูนสูง ๆ สวยงามน่าตื่นตาตื่นใจเป็นอย่างมาก แถมที่นี่จะมีการจัดการส่วนต่าง ๆ ออกไว้อย่างชัดเจน โดยแต่ละโซนนั้นเน้นการจัดวางอย่างสวยงาม สอดคล้องไปกับธรรมชาติ

ครั้งนี้แอดมินได้มีโอกาศได้ไป ห้องโถงใหญ่ที่พึ่งทำเสร็จใหม่ๆ ด้วย โดยในห้องนี้จะมี รูปปั้นสมเด็จองค์ปฐม คือ พระพุทธเจ้าพระองค์แรก ปางพระนิพพาน หล่อด้วยเงิน นั่งเป็นประธานภายในห้อง ซึ่งดูสวยงามมากๆ 

ในบริเวณวัด มีป้ายคำสอนใจที่น่าสนใจ อย่าประมาทเลยลูก, วันนี้ดีที่สุด ฯลฯ

นอกจากนี้ยังมีพระพุทธรูปปางไสยาสน์, รูปปั้นนารายณ์ทรงครุฑให้กราบไหว้และเยี่ยมชมเผื่อเก็บภาพสวย ๆ อีกด้วย ระหว่างเดินไหว้เดินเที่ยวไปเรื่อย ๆ จะเจอกับร้านค้า จำหน่ายสินค้าของฝาก อาหาร และเครื่องดื่ม อีกด้วย

ถือเป็นอีกหนึ่งวัดของ อ.พระพุทธบาท จังหวัดสระบุรี ที่นอกจากจะเดินทางมาเที่ยวชมความสวยงามแล้วยังเหมาะแก่การมาทำบุญ และปฏิบัติธรรมเจริญสติภาวนาอีกด้วย ใครที่มีโอกาสเที่ยวที่ อ.พระพุทธบาท แห่งนี้ ก็อย่าลืมแวะมาเที่ยว วัดเขาวง ถ้ำนารายณ์ รับรองไม่ผิดหวังแน่นอน

รีวิวแบบกระชับ วัดเขาวง ถ้ำนารายณ์ จ.สระบุรี ตามสไตล์ Review Promote

- จากการมาครั้งแรก ถือว่าประทับใจมากๆ เป็นวัดที่มีความสวยงาม ร่มรื่นย์ และเงียบสงบ อย่างลงตัว

- ผู้มาที่แห่งนี้โดยมากมักจะมาปฏิบัติธรรมกัน

- มาวัด และได้มาเที่ยวประวัติศาสตร์ในตัว ถือว่าคุ้มสุดๆ 

- การแต่งกายโปรดแต่งกายสุภาพให้เหมาะสมกับสถานที่

- การเดินทางเปิดตาม Google ง่ายที่สุด และวัดแห่งนี้ไม่ไกลกับ วัดพระพุทธบาท 

- สถานที่น่าสนใจ และมีรายละเอียดที่สวยงามและแฝงไปด้วยศิลปะและประวัติศาสตร์